धेरै पहिलादेखि नै श्वास प्रश्वासका तरिका अपनाई पूरा शरीर स्वस्थ राख्ने प्रयास मानिसले गर्दै आएका हुन् । यसलाई सुरुमा योगको दृष्टिले हेर्दा यौगिक श्वास प्रश्वास भनिन्थ्यो । यही क्रममा कपालभाती जस्तो अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण प्राणायाम पनि अस्तित्वमा आएको हो । विधिपूर्वक कपालभाती प्...

यस पटकको कान्तिविहीन प्रजातन्त्र दिवस फागुन ७ । अहिले प्रजातन्त्र दिवस आयो र गयो भनेजस्तो भएको छ । भनिन्छ– गणतन्त्रको छायामा प्रजातन्त्रको अवस्था लाचार बनेको छ । वास्तवमा गणतन्त्रले नै प्रजातन्त्रको अर्थ बोकेको हुन्छ, गणतन्त्र अर्थात् समूह समूहको समन्वयबाट गरिने शासन । तर ब...

भनिन्छ विद्यार्थी समाजको ऐना हुन् । उनीहरुले गर्ने क्रियाकलापले समाज कुन बाटोतर्फ अग्रसर भइहेको छ भन्ने पनि देखिन्छ । युवा विद्यार्थीमा आलोचनात्मक चेतनाको विकास भइरहेको छ भने उसले प्रश्न गर्न सुरु गर्छ, त्यसले नयाँ चिजको आविष्कार गर्न सक्छ भन्ने मान्यता स्थापित छ । १८ देखि...

म यो पत्र लेख्दै गर्दा मेरो नजिकै रहेको साथीसँग डराइरहेको छु । एक मनले भन्छ, कतै उसलाई कोरोनाले भेटिसकेको त छैन ? सायद ऊ पनि मलाई त्यस्तै ठान्दो हो । तर हामी एकअर्कालाई नभनी भिन्नाभिन्नै कोठामा उद्धारको प्रतीक्षा गरिहेका छौँ । प्रधानमन्त्रीज्यू यो पत्र हामीलाई बचाइदि...

–बालकिशोर माझी विद्यार्थी सङ्गठनको प्राथमिकतामा शिक्षा क्षेत्र सुधार कहिल्यै परेन हिजोको राज्य व्यवस्थाका विरुद्ध वा राजनीतिक परिवर्तनका निमित लडेको कथन गर्ने प्रवृत्ति अझै विद्यार्थी सङ्गठनका नेताहरुमा हावी भएको देखिन्छ । देशमा राजनीतिक परिर्वतन भई देश गणतन्त्रमा प्...

केही वर्षअघि कतिपय सरकारी संस्थानहरूमा आफू अनुकूल व्यक्ति हेरी विनियम संशोधन गर्ने र सोहीअनुसार कर्मचारीको बढुवा, घटुवा, सरुवा गर्ने गरेको नियत पाइन्थ्यो । यसको प्रत्यक्ष मार खेप्ने कर्मचारीमध्ये पङ्क्तिकार पनि एक हो ।  यसले अवकाश लिसकेकाले हाल त्यतातिरको अवस्था ...

 शिक्षकले इन्जिनियर उत्पादन गर्छ, शिक्षकले पाइलटलाई पढाएको हुन्छ, शिक्षकले नै असल किसान या समाजसेवी जन्माएको हुन्छ । फेरि शिक्षक र उसप्रति हेर्ने समाजको दृष्टिकोणमा किन कालो धब्बा छ ? आज हाम्रो देशमा धेरै यस्ता नेता हुनुहुन्छ जो पहिला शिक्षक नै हुनुहुन्थ्यो । शिक्षकले...

‘आयो टप्प टिप्यो लग्यो मिति पुग्यो टारेर टर्दैन त्यो इन्द्रै बिन्ती गरून् झुकेर पदमा त्यो बिन्ती सुन्दैन त्यो ।’  कति छिटो दुई महिना भएछ बा (हजुरबुबा), हजुरलाई त्यो २०२६ सालतिरै आफैले लिपपोत गरेर बनाएको आँगनबाट बाँसको कापामा राखी रुँदै देवघाट पुर्...

विसं. २०७४ भदौ २९ गते तत्कालीन अर्थमन्त्री ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्कीले अमेरिकी सरकारको दातृनिकाय मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन (एमसीसी) सँग गरेको सम्झौता यतिबेला नेपाली भूमिभित्र विवादको चरम उत्कर्षमा छ । यो सम्झौताअनुसार अन्तरदेशीय विद्युत् प्रशारण लाइन विस्तारका लागि एमसीस...

काठमाडौँ । महिला सशक्तीकरणमाथि यति सशक्त सिनेमा बलिउडले कमै पाउँछ । त्योमध्येको एउटा फिल्म हो– ‘पंगा’ । तर यसको सन्देश सशक्त छ, जीवन र भोगाइसँग मेल खान्छ । विवाहलाई नयाँ जीवनको सुरुवात मानिन्छ । तर, महिलाका लागि ‘अन्त्य’ पनि भइदिन्...

-युवराज बस्ताकोटी सन् १८८५ मा खुलेको इन्डियन नेसनल कङ्ग्रेस भारतको पहिलो राजनीतिक दल हो । यसका संस्थापक ब्रिटिस इन्डियन सिभिल सर्भिसका निवृत्त अफिसर अलान अक्टोभिएन हुम थिए । उनै हुम र उनका समकालीन साथीहरुले इष्ट इन्डियन कम्पनीका निरङ्कुशता हटाउने, नागरिक वाक तथा प्...

अहिले नेपालमा सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र स्थापना भई शासन सञ्चालनमा रहेको छ । सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तह गरी तीन तहको सरकार क्रियाशील रहेका छन् भने तीन तहकै व्यवस्थापिका र न्यायपालिकाका अभ्यास कार्यान्वयनमा रहेको छ ।  हामी सबै नयाँ राज्य संरचनामा काम गरिरहेका छौँ । ...

आज माघ पाँच अर्थात बलिदानी दिवस । आजकै दिन लहानमा रमेश महतोको सहादत भएको थियो । त्यसपछि सयौँ मधेसी सपुतहरुले आफ्नो प्राण आहुती दिएका थिए । आजको दिनलाई मधेस केन्द्रित दलले बलिदानी दिवसका रूपमा मनाउँदै आएको छ । मधेस आन्दोलनको १३ वर्ष पूरा भएको छ । तर मधेसी जन...

-पुरुषोत्तम अधिकारी  मूलधारका नेपाली राजनीतिक शक्तिमध्ये नेपाली काँग्रेस पुरानो लोकतान्त्रिक पार्टी हो । उसले  समाजवादी राज्य व्यवस्था स्थापित गर्दै मध्यम वर्गीय जनतालाई आधार बनाई पार्टी सञ्चालन गर्दै ७० वर्षभन्दा अझ बढी उमेर गुजार्दै सत्ता र सङ्घर्षद्वारा अनुमोद...

गत जनवरी ३ तारिखका दिन बग्दाद अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल बाहिर कारमा सवार इरानी कुद्र्स फोर्सका सैन्य कमान्डर कासिम सुलेमानीको अमेरिकी हवाई हमलामा मृत्यु भएपछि इरान र अमेरिका बीचको शत्रुतापूर्ण दूरी निरन्तर बढ्दो क्रममा छ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको ठाडो आदेशमा अमे...

विश्व राजनीतिक रङ्गशालाका रणनीतिमा कुशल, चतुर, बहादुर खेलाडीमध्ये एकीकृत विशाल अखण्ड नेपालका परिकल्पनाकार पृथ्वीनारायण शाह अग्र लहरमा आउँछन् । १७७९ पुस २७ गते गोरखाका राजा नरभूपाल शाहकी माइली महारानी कौशल्यावतीको गर्भबाट सातै महिनामा आँखा खोलेका थिए पृथ्वीनारायण ...

स्वामी नजाऊ छाडी विदेश स्वामी नजाऊ छाडी विदेश यस्तो राम्रो रमाइलो देश छाडी जाँदिनँ म त विदेश.... -शरण कर्माचार्य मास्टर रत्नदास प्रकाशले विदेश नजान आह्वान गर्दै रेडियो नेपालबाट गीत गुन्जाएको दशकौँ बितिसकेको छ । कस्तूरीले आफ्नै नाभीको बास्ना नचिनेझैँ प्र...

‘अतिथि देवो भवः’ मूल मर्ममा भ्रमण वर्ष एउटा उत्सव हो– नेपालका लागि । चाहे सांस्कृतिक गरिमाका कोणबाट या प्राकृतिक रूपमा । अङ्ग्रेजी नयाँ वर्षको प्रारम्भसँगै नेपाल भ्रमण वर्ष २०२० को उद्घाटन भएदेखिको हिउँ खेल्ने, पदयात्रामा रम्नेदेखि प्राकृतिक उतारचढावको...

१. चिनी भएको चिया पिउँदा मलाई आँसु मिसिएको जस्तो लाग्यो । काका हजुरको आँसु विर्सिनै सकिएन । काका हजुरको अनुहारमा खुसी हेर्न पाऊँ । २. अमेरिकाले नेपाललाई मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन अन्तर्गत दिने सहायता इन्डोप्यासेफिक रणनीतिकै एउटै हिस्सा हो । यो सहायतामा उल्लेखित ...

नेपालमा ८१ प्रतिशत किसान छन् भनेर पढेको धेरै समय बितेको छैन तर समय बित्नु र नबित्नुले त्यति असर पारेको छैन, जति असर हरेक पल किसानको जुनी मरिरहेको यथार्थले पारिरहेको छ । ‘अन्नदाता’हरू हरेक वर्ष यसरी रुँदै सपना भत्काउन बाध्य हुन्छन् र पारिन्छन् । यदि हामील...

हिमाली जङ्गलबीच साँघुरो बाटो, झमक्कै साँझमा एक्कासि आमने सामने हुँदा खच्चड जस्तो लागेर हान्न खोज्दा त लाटो मान्छे रहेछ । ठूलो दुर्घटना हुनबाट जोगियो । काठमाडौँ फर्कंदा बाटोभरि यही पल सम्झेर अमृतलाई जिस्क्याउँदै रमाइलो यात्रा टुङ्गियो । यात्रा थियो गोसाइँकुण्डको । यह...

  डा. अच्युतशाली घिमिरे कार्ल मार्क्स जन्म द्वि–शतवार्षिकी समारोह समिति नेपाल र नेपाल अध्ययन केन्द्रको आयोजनामा पुस १ देखि ३ गतेसम्म नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा नाटक ‘मार्क्स फर्किए’ मञ्चन भइरहेको छ ।  प्रवीण खतिवडाको निर्देशन रहेको उक्त ना...

गत डिसेम्बर १० तारिखका दिन युरोपेली मुलुक फिनल्यान्डको प्रधानमन्त्रीमा चौंतीस वर्षीया सन्ना मरिन आसिन भएपछि उनी एकाएक विश्वभर चर्चित भइन् । छोटो समयको राजनीतिक जीवनबाट महत्त्वपूर्ण सफलता हात पारेकी मरिनले सन् २०१५ मा सांसद पदमा निर्वाचित भएपछि यातायात तथा सञ्चार मन्त्राल...

वरिष्ठ राजनीतिज्ञ नरहरि आचार्यद्वारा लिखित गणतन्त्रको यात्रा दैनिकीबाट बनेको पुस्तक हो । ६३६ पृष्ठ भएको यस पुस्तकभित्र नेपालमा गणतन्त्र भित्र्याउनु अघिको त्यो कठिन समयको यात्रा लेखिएको छ । त्यसमा लेखकले बन्दी जीवनमा भोग्नुपरेका कठिनाइ, विताएको दिनचर्या, परिवारसँग टाढिदाको ...

-रणधीर चौधरी   सम्माननीय प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीज्यू, तपाईंको स्वास्थ्य लाभको कामना हरेक नागरिकले गरिरहेका छन् । तपाईंको स्वास्थ्य गम्भीर भएर अस्पताल भर्ना भएको बेला तपाईंका आलोचकले पनि सामाजिक सञ्जालमा स्वास्थ्य लाभको कामनासहित टिप्पणी लेखेका छन्, ती पढ्दा खुसी...